Ο τόμος αυτός έχει την ιδιαιτερότητά του: επιδιώκεται μ’ αυτόν να δοθεί μια συνολική εικόνα του πιο φημισμένου στην αρχαιότητα, ίσως και ως την εποχή μας, φιλοσόφου, του αθηναίου Σωκράτη. Όπως είναι γνωστό, κάποιοι μεγάλοι μύστες (θρησκευτικοί ηγέτες, φιλόσοφοι, πολιτικοί) δίδαξαν, αλλά δεν άφησαν συγγραφικό έργο· υπήρξαν “συγγραφείς του προφορικού λόγου”. Και έμεινε σ’ όσους υπήρξαν άμεσοι ή έμμεσοι μαθητές τους το όχι εύκολο έργο να εκθέσουν τη διδασκαλία του δασκάλου, να περιγράψουν τα καθέκαστα της ζωής του και να ερμηνεύσουν με το δικό τους τρόπο ό,τι κατά την άποψή τους ήταν η αυθεντική εικόνα του διαφορετικά ερμηνευμένου από άλλους κοινού προσώπου. Για να μην αναφερθούμε σε περισσότερες περιπτώσεις, ας περιοριστούμε στα καθιερωμένα τέσσερα ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης και στα αριθμητικώς περισσότερα απόκρυφα ευαγγέλια.
Στα τρία “σωκρατικά” έργα του Ξενοφώντα που συστεγάζονται στον τόμο αυτό συμπληρώνεται η ξενοφώντεια εικόνα του μεγάλου αθηναίου φιλοσόφου: απολογείται ψύχραιμα και με επάρκεια μπροστά στους λαϊκούς δικαστές. Κυριαρχεί σ’ ένα φιλοσοφικού τύπου συμπόσιο μ’ ένα αξιόλογο θέμα. Και προβάλλει ως άνθρωπος πρακτικός με τις γόνιμες υποδείξεις του για την οργάνωση της ενδοοικογενειακής ζωής.