Ο Νικόδημος (Nicodemus) είναι πρόσωπο που εμφανίζεται στην Καινή Διαθήκη. Ήταν Φαρισαίος και μέλος του Σανχεντρίν. Εμφανίζεται τρεις φορές στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον :
- Αρχικά επισκέπτεται ένα βράδυ τον Ιησού για να ακούσει τη διδασκαλία Του (κατά Ιωάννη 3:1-21)
- Την δεύτερη φορά υπενθυμίζει στους άλλους Φαρισαίους του Σανχεντρίν, κατά τη γιορτή της Σκηνοπηγίας, το νόμο σχετικά με την υπόθεση της σύλληψης του Ιησού ο οποίος ορίζει ότι ένα άτομο πρέπει να ακουστεί προτού να δικαστεί (κατά Ιωάννη 7:45-51)
- Τέλος, ο Νικόδημος εμφανίζεται μετά την Σταύρωση του Ιησού, όταν και βοηθάει τον Ιωσήφ από την Αριμαθαία να ετοιμάσει το σώμα του Ιησού και τα αρώματα για την ταφή (κατά Ιωάννη 19:39-42)
Ένα απόκρυφο Ευαγγέλιο με το όνομά του – Ευαγγέλιο του Νικοδήμου – γράφτηκε στα μέσα του 4ου αιώνα και αποτελεί συνέχεια των Πράξεων του Πιλάτου και αφηγείται και την κάθοδο του Χριστού στον Άδη.
Αν και δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες για το Νικόδημο, πέρα από το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια και πολλοί ιστορικοί της Βίβλου εικάζουν ότι πρόκειται για τον Νικόδημο Μπεν Γκουριόν, ο οποίος αναφέρεται στο Ταλμούδ σαν ένας ευκατάστατος και δημοφιλής άνδρας με θαυματουργικές δυνάμεις. Άλλοι αναφέρουν ότι ο βιβλικός Νικόδημος είναι μάλλον ένας ηλικιωμένος άνδρας την εποχή που συναντά τον Ιησού ενώ ο Νικόδημος Μπεν Γκουριόν ήρθε στο προσκήνιο 40 χρόνια αργότερα, κατά τον Ιουδαϊκό Πόλεμο.