2310 270 184
Καθημερινές 9π.μ.-5μ.μ.
Με ορόσημο το 1769, το έτος της πρώτης «καταστροφής» της Μοσχόπολης, οι Βλάχοι ξεκινούν την πλέον βεβαιωμένη «Διασπορά» τους από το Νότο προς τον Βορρά. Μεγάλες ή μικρότερες ομάδες εγκαταλείπουν τον μητροπολιτικό τους χώρο στη ραχοκοκαλιά της Πίνδου, προς τον ορίζοντα των Βαλκανίων και ακόμη πιο πέρα. Πλημμυρίζουν τα μακεδονικά εδάφη, δημιουργώντας νέους οικισμούς στα ορεινά και παροικίες στις αναπτυσσόμενες πολιτείες. Φτάνουν στις πλαγιές της Ροδόπης, του Δυτικού Αίμου και στις πολιτείες της Βουλγαρίας. Εδραιώνουν εγκαταστάσεις στις πόλεις του Κοσόβου και της Σερβίας. Περνούν τον Δούναβη και τον Σάβο και ενισχύουν τις ελληνοορθόδοξες παροικίες στα εδάφη των Αψβούργων και των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών. Η εξιστόρηση και η αποτύπωση της πυκνής βλάχικης Διασποράς καταδεικνύει το γεγονός πως η ίδια η Ελλάδα αποτελεί την αναμφισβήτητη «Μητρόπολη των Βλάχων».
Η έρευνα έρχεται να καταρρίψει πολλά μυθεύματα. Καταδεικνύει το γεγονός πως στους νεότερους χρόνους οι Βλάχοι δεν αποτελούσαν μια περιθωριακή ομάδα παραδοσιακών ορεσίβιων νομαδοκτηνοτρόφων. Αν και η σχέση τους με την κτηνοτροφία έχει τις ρίζες της στον Μεσαίωνα, οι νομαδοκτηνοτρόφοι Βλάχοι αποτελούσαν ένα μόνο μέρος του μωσαϊκού τους. Από τις αρχές του 17ου αιώνα και καθώς οι βλάχικοι πληθυσμοί άρχισαν να κάνουν σταδιακά πιο αισθητή την παρουσία τους στο βαλκανικό στερέωμα, παρουσιάζονται τόσο ως παραδοσιακοί ορεσίβιοι νομαδοκτηνοτρόφοι και κατ’ επέκταση ως ικανότατοι πολεμιστές (αρματολοί και κλέφτες), όσο και ως αστοί πραματευτάδες, (εμποροβιοτέχνες, επαγγελματίες και μεταπράτες) και κατ’ επέκταση ως φορείς οικονομικής και πνευματικής δράσης. Μέσα από αυτές τις σελίδες γίνεται κατανοητό πως το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν των Βλάχων ήταν το πιο σημαντικό και το πλέον καθοριστικό για την ταυτότητά τους.
Η έρευνα έρχεται να καταρρίψει πολλά μυθεύματα. Καταδεικνύει το γεγονός πως στους νεότερους χρόνους οι Βλάχοι δεν αποτελούσαν μια περιθωριακή ομάδα παραδοσιακών ορεσίβιων νομαδοκτηνοτρόφων. Αν και η σχέση τους με την κτηνοτροφία έχει τις ρίζες της στον Μεσαίωνα, οι νομαδοκτηνοτρόφοι Βλάχοι αποτελούσαν ένα μόνο μέρος του μωσαϊκού τους. Από τις αρχές του 17ου αιώνα και καθώς οι βλάχικοι πληθυσμοί άρχισαν να κάνουν σταδιακά πιο αισθητή την παρουσία τους στο βαλκανικό στερέωμα, παρουσιάζονται τόσο ως παραδοσιακοί ορεσίβιοι νομαδοκτηνοτρόφοι και κατ’ επέκταση ως ικανότατοι πολεμιστές (αρματολοί και κλέφτες), όσο και ως αστοί πραματευτάδες, (εμποροβιοτέχνες, επαγγελματίες και μεταπράτες) και κατ’ επέκταση ως φορείς οικονομικής και πνευματικής δράσης. Μέσα από αυτές τις σελίδες γίνεται κατανοητό πως το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν των Βλάχων ήταν το πιο σημαντικό και το πλέον καθοριστικό για την ταυτότητά τους.