ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ D’ ALEMBERT

Ρητορεύουμε ασταμάτητα κατά των παθών. Τους καταλογίζουμε τα βάσανα του ανθρώπου και ξεχνούμε πως είναι επίσης πηγή όλων του των απολαύσεων. Αποτελούν ένα στοιχείο της συγκρότησής του, για το οποίο δεν μπορούμε να πούμε ούτε πάρα πολλά καλά ούτε πάρα πολλά κακά. Όμως αυτό που με κάνει να αγανακτώ, είναι ότι δεν τα βλέπουμε ποτέ, παρά μόνον από την κακή τους πλευρά. Λες και θα αποτελούσε προσβολή για τη λογική, αν λέγαμε μια λέξη υπέρ των αντιπάλων της. Ωστόσο, μόνο τα πάθη, και μάλιστα τα μεγάλα πάθη, είναι αυτά που μπορούν να ανεβάσουν την ψυχή στο ύψος των μεγάλων πραγμάτων. Χωρίς αυτά δεν υπάρχει πια μεγαλείο, ούτε στα ήθη ούτε στα έργα· οι καλές τέχνες επιστρέφουν στο νηπιακό στάδιο, και η αρετή γίνεται μικρόλογη.